Zegarmistrzostwo wiedeńskie.

 



"Historia pomiaru czasu"
Zegarmistrzostwo wiedeńskie.

W XVIII wieku spotykamy już wiedeńskie zegary szafkowe podobne do tych z południowych Niemiec, a związek zegarmistrzostwa wiedeńskiego z południowo niemiecką produkcją jest oczywisty, co widać szczególnie w znakomitych wiedeńskich zegarach późno rokokowych (np. zappler, czy kominkowe), które mogą konkurować z angielskimi i najlepszymi południowo niemieckimi ich poprzednikami pod względem mechanizmu i jakości obudowy. Okres ten charakteryzuje się bogatą dekoracją obudowy i tarczy, a także złoceniem wieńczących figur. Na przełomie wieków formy stają się prostsze wraz z powstaniem Cesarstwem Austrii i nadchodzącym nowym stylem architektury wnętrz nazywanym Biedermeier. Mechanizmy zegarowe znanych zegarmistrzów jak Anton Brändl, Paul Hartmann, Philipp Fertbauer, czy Joseph Binder, znanych z regulatorów ściennych przez nich zbudowanych, zwiastują rozkwit wiedeńskiej konstrukcji regulatorów precyzyjnych. Zegary z tego okresu to bez wątpienia jeden z najpopularniejszych przedmiotów poszukiwanych przez kolekcjonerów zegarów. Bo właśnie wtedy, tu w Wiedniu, zostały wyprodukowane wyjątkowej jakości zegary napędzane obciążnikiem. Kunszt wiedeńskich mistrzów zegarmistrzostwa pierwszej ćwierci XIX wieku był naprawdę wyjątkowy. Produkowane przez nich zegary są manifestacją precyzji i piękna. Kształty głowic regulatorów podłogowych są w większości podobne do kształtu znanego z zegarów nazywanych Laterndl (latarnia), ówczesnych wiedeńskich regulatorów ściennych. Na ścianach oprócz Laterndl królowały Dachluhren (zegary z daszkiem w dowolnym tłumaczeniu). Zegary wiedeńskie montowane są w polerowanych obudowach z orzecha włoskiego, hebanu i mahoniu, które są przede wszystkim proste w konstrukcji, czasem również inkrustowane, a czasem z aplikacjami ze złoconego brązu. Mają one często wskazania kalendarza, strefy czasowe, wschody i zachody słońca lub inne informacje astronomiczne, na wyraźnych charakterystycznych tarczach. Ażurowe skrzynki obudowy umożliwiają wgląd w mechanizm zegara, bez ich otwierania. Same mechanizmy są unikatowe, w zasadzie nie ma dwóch takich samych, a każdy mistrz miał swój sposób budowy mechanizmów. Niektóre z nich swoją budową potrafią zadziwić, na przykład w jednym z zegarów mechanizm ma tylko pojedyncze, niezwykle duże koło wychwytowe, z kotwicą obejmującą około jednej trzeciej liczby zębów. Wahadła tych precyzyjnych zegarów są wahadłami sekundowymi, zazwyczaj wyposażone są w różne urządzenia kompensacyjne z prętów metalowych, ale regulatory z drewnianymi prętami wahadłowymi również wykazują dobrą dokładność. Produkcja rzemieślnicza wiedeńskich regulatorów o wysokim poziomie myśli i twórczości zegarmistrzowskiej, kończy się niestety około 1840 roku, wraz z nadchodzącą powoli, ale nieuchronnie, industrializacją produkcji zegarów.

Zdjęcia z
"Die Wiener Uhr" F. Kaltenböck

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

PATEK PHILIPPE ref. 1518

Cz. 1 Tokarki zegarmistrzowskie.

Zenith El Primero